اصول اخلاقی انتشار مقاله

۱. مقدمه

نویسندگان، داوران، اعضای هیئت­تحریریه و سردبیراننشریات موظف هستند تمام اصول اخلاق پژوهشی و مسئولیت­های مرتبط در زمینه چاپ را دانسته و به آن متعهد باشند. ارسال مقاله توسط نویسندگان، داوری مقالات و تصمیم­گیری در مورد قبول یا رد مقاله توسط اعضای هیئت­تحریریه و سردبیر به­منزله دانستن و تبعیت از این حقوق می­باشد و در صورت احراز عدم پایبندیِ هر یک از این افراد به این اصول و مسئولیت­ها، نشریات هرگونه اقدام قانونی را حق خود می­دانند.

 
۲. وظایف و تعهدات نویسندگان(Authors’Responsibilities)

• مقالات ارسالی باید در زمینه­ تخصصی مجله بوده و به صورت علمی و منسجم، مطابق استاندارد مجله آماده شده باشد.
• مقالات ارائه شده بایستی پژوهش اصیل (Original Research) نویسنده/نویسندگان مقاله باشد. دقت در پژوهش، گزارش صحیح داده­ها و ذکر منابعِ در بردارندۀ تحقیقات سایر افراد، در مقاله الزامی است.
• نویسنده/نویسندگان مسئول صحت و دقت محتوای مقالات خود هستند.

نکته ۱.چاپ مقاله به معنی تأیید مطالب آن توسط مجله نیست.

• نویسندگان حق ”ارسال مجدد(DuplicateSubmission)“ یک مقاله را ندارند. به عبارت دیگر، مقاله یا بخشی از آن نباید در هیچ مجله‌ دیگری در داخل یا خارج از کشور چاپ شده یا در جریان داوری و چاپ باشد.
• نویسندگان مجاز به ”انتشار همپوشان (Overlapping Publication)“ نیستند. منظور از انتشار همپوشان، چاپ داده­ها و یافته­های مقالات پیشین خود با کمی تغییر در مقاله­ای به عنوان جدید است.
• نویسنده/نویسندگان موظف­اند در صورت نیاز به استفاده از مطالب دیگران، آنها را با ارجاع دهی(Citation) دقیق و در صورت نیاز پس از کسب اجازه کتبی و صریح ،از منابع مورد نیاز استفاده نمایند. هنگامی که عین نوشته­های پژوهشگر دیگری مورد استفاده قرار می­گیرد باید از روش­ها و علائم نقل قول مستقیم، نظیر گذاشتن آن داخل گیومه (”“)، استفاده شود.
• نویسنده مسئول مقاله می­بایست نسبت به وجود نام و اطلاعات تمام نویسندگان (پس از اخذ تأیید از نامبردگان) و نبودن نامی غیر از پژوهشگران درگیر در انجام پژوهش و تهیه مقاله اطمینان حاصل کند.

نکته ۲.از درج عبارت”مؤلف افتخاری(Gift Authorship)“و حذف ”مؤلف واقعی(Ghost Authorship)“خودداری شود.

• نویسنده مسئول مقاله موظف است از اینکه همه نویسندگان مقاله، آن­را مطالعه و نسبت به ارائه آن و جایگاه خود در مقاله به توافق رسیده اند، اطمینان حاصل کند.
• ارسال مقاله به منزله آن است که نویسندگان رضایت کلیه پشتیبان­های مالی یا مکانی مقاله را جلب کرده و تمامی پشتیبان­های مالی یا مکانی مقاله را معرفی نموده­اند.
• نویسنده/ نویسندگان میتوانند به ­هنگام وجود هر گونه خطا و بی‌دقتی در مقاله خود، متولیان نشریه را در جریان آن قرار داده، نسبت به اصلاح آن اقدام و یا مقاله را بازپس گیرند.
• نویسنده/نویسندگان ملزم به حفظ نمونه­ها و اطلاعات خام مورد استفاده در تهیه مقاله، تا یکسال پس از چاپ آن در نشریه مربوط، جهت پاسخ گویی به انتقادات و سؤالات احتمالی خوانندگان نشریه هستند.

۳. رفتار غیراخلاقی انتشاراتی و پژوهشی

نویسنده/نویسندگان موظف به احتراز از ”رفتار غیراخلاقی انتشاراتی و پژوهشی(ResearchandPublicationMisconduct)“ هستند.اگر در هر یک از مراحل ارسال، داوری، ویرایش، یا چاپ مقاله در نشریات یا پس از آن، وقوع یکی از موارد ذیل محرز گردد، رفتار غیر اخلاقی انتشاراتی و پژوهشی محسوب شده و نشریه حق برخوردقانونی با آن­را دارد.

• ·         جعل داده­ها (Fabrication):عبارت است از گزارش مطالب غیر­واقعی و ارائه داده­ها یا نتیجه­های ساختگی به عنوان نتایج آزمایشگاهی، مطالعات تجربی و یافته­های شخصی، ثبت غیرواقعی آنچه روی نداده است یا جابه­جایی نتایج مطالعات مختلف، نمونه­هایی از این تخلف است.
• ·         تحریف داده­ها (Falsification):تحریف داده­ها به ­معنای دستکاری مواد، ابزار و فرایند پژوهشی یا تغییر و حذف داده­هاست به­نحوی که سبب می­گردد تا نتایج پژوهش با نتایج واقعی تفاوت داشته ­باشند.
• ·           سرقت علمی(Plagiarism):سرقت علمی به استفاده غیرعمدی، دانسته و یا بی‌ملاحظه از کلمات، ایده‌ها، عبارات، ادعا و یا استنادات دیگران بدون قدردانی و توضیح و استناد مناسب به اثر، صاحب اثر یا سخنران ایده گفته می‌شود.
• ·         اجاره علمی: منظور آن است که نویسنده/نویسندگان، فرد دیگری را برای انجام پژوهش به­کار گیرد و پس از پایان پژوهش، بادخل و تصرف اندکی آن را به نام خود به چاپ رساند.
• ·                  انتساب غیرواقعی: منظور انتساب غیرواقعی نویسنده/نویسندگان به مؤسسه، مرکز یا گروه آموزشی یا پژوهشی است که نقشی در اصل پژوهش مربوطه نداشته­اند.

 

۴. وظایف داوران (Reviewers’ Responsibility)

داوران در بررسی مقالات، می­بایست نکات ذیل را درنظر داشته­باشند:

• ·         بررسی کیفی، محتوایی و علمی مقالات به­منظور بهبود، ارتقاء کیفی و محتوایی مقالات.
• ·      اطلاع­رسانی به سردبیر نشریه مبنی بر پذیرفتن یا نپذیرفتن داوری (به لحاظ مرتبط نبودن حوزه موضوعی مقاله با تخصص داور) و معرفی داور جایگزین در صورت پذیرفتن داوری.
• ·      ضرورت در نپذیرفتن مقالاتی که منافع اشخاص، موسسات و شرکت­های خاص به­وسیله آن حاصل و یا روابط شخصی در آن مشاهده می­شود و همچنین مقالاتی که در انجام، تجزیه و تحلیل یا نوشتن آن مشارکت داشته است.
• ·      داوری مقالات بایستی بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی انجام شده و از اعمال نظر سلیقه ای، شخصی، صنفی، نژادی، مذهبی و غیره در داوری مقالات خودداری گردد.
• ·      ارزیابی دقیق مقاله و اعلام نقاط قوت و ضعف مقاله به صورتی سازنده، صریح و آموزشی.
• ·      مسئولیت­پذیری، پاسخگویی، وقت شناسی، علاقه­مندی و پایبندی به اخلاق حرفه­ای و رعایت حقوق دیگران.
• ·      عدم اصلاح و بازنویسی مقاله بر اساس سلیقه شخصی.
• ·      حصول اطمینان از ارجاع­دهی کامل مقاله به کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل قول هایی که در مقاله استفاده شده است و همچنین یادآوری موارد ارجاع نشده در تحقیقات چاپ شده مرتبط.
  • ·      احتراز از بازگویی اطلاعات و جزئیات موجود در مقالات برای دیگران.
  • ·      داور حق ندارد قبل از انتشار مقاله، از داده­ها یا مفاهیم جدید آن به نفع یا علیه پژوهش­های خود یادیگران یا برای انتقاد یا بی­اعتبارسازی نویسندگان استفاده کند. همچنین پس از انتشار مقاله، داور حق انتشار جزئیات رافراتر از آنچه توسط مجله چاپ شده است، ندارد.
  • ·      داور حق ندارد بجز با مجوز سردبیر مجله، داوری یک مقاله رابه فرد دیگری از جمله همکاران هیات علمی یا دانشجویان تحصیلات تکمیلی خود بسپارد. نام هر کسی که در داوری مقاله کمک نموده باید در گزارش داوری به سردبیر ذکر و در مدارک مجله ثبت گردد.
  • ·      داور اجازه تماس مستقیم با نویسندگان در رابطه با مقالات در حال داوری را ندارد. هرگونه تماس با نویسندگان مقالات فقط از طریق دفتر مجله انجام خواهد گرفت.
    • ·      تلاش برای ارائه گزارش ”رفتارغیراخلاقی انتشاراتی و پژوهشی“وارسال مستندات مربوطه به سردبیر نشریه.